De Heuvel Tilburg

In dit winnende prijsvraagontwerp wordt de Heuvel opnieuw hét centrale plein van Tilburg: bruisend en ontspannend, modern en groen. Tilburg is een zich snel ontwikkelende stad die zich richt op de kenniseconomie en de kunsten. Tilburg is daarnaast een kennis- en cultuurstad, snel verstedelijkt op basis van een lappendeken van dorpen. Ambitieuze iconen staan naast een keutelige plattelandsstructuur. De openbare ruimte wordt ambitieus aangepakt. Er is behoefte aan verbijzondering en een gedefinieerde plek waar de bijzondere dingen gebeuren: het brandpunt van de stad. Het plein de Heuvel krijgt deze rol. Bijzonder aan het proces was de grote mate van betrokkenheid van de bewoners van Tilburg. Zowel in het formuleren van het programma van eisen als wel het referendum waar de bevolking massaal heeft kunnen kiezen voor hun favoriete ontwerp. Het ging in de prijsvraag om het aanvoelen van stadsambitie en volksemotie.

Het plein vormt de entree van het kernwinkelgebied en grenst aan de zogenaamde ‘cityring’. De cityring is de lus-vormige hoofdontsluiting van de binnenstad. Juist dit raakvlak tussen de verblijfswereld van de binnenstad en de dynamiek van de cityring maakt de Heuvel interessant. Het vormt het aangezicht van de binnenstad met veel ruimte voor zowel terrassen, evenementen en verblijfsmogelijkheden maar is ook het knooppunt van voetgangersstromen. Daarnaast bevindt zich onder het plein een fietsenkelder.

Het planconcept is eenvoudig: het driehoekige podium is een herkenbare plek waarop de Brabantse lindes een hoofdrol spelen. De Heuvel wordt weer het hart van de binnenstad. De wijkende vorm van de ruimte is karakteristiek en wordt geaccentueerd in het ontwerp door platanen langs de gevels. De toekomstige cityring sluit qua inrichting heel vanzelfsprekend aan op de Heuvel.
De driehoek verwijst naar de dorpse oorsprong, voegt zich naar de ruimte en biedt kansen aan tal van eigentijdse gebruiksmogelijkheden. Het podium is een hybride tussen robuuste stedelijkheid en een groene oase.

De wijkende vorm van de Heuvel maakt het onmogelijk de grens van de pleinruimte te definiëren. Om de Heuvel een herkenbaar, ruimtelijk beeldmerk te geven is gekozen voor een zwevend podium, het hart van de Heuvel. Door de verhoging en de plankenstructuur in de natuursteen is het podiumconcept zichtbaar gemaakt. De zitranden zijn ruwbehakt en hebben een zithoogte. Hierdoor is het plein het grootste meubelstuk van Tilburg. Het podium is niet alleen zwevend (’s nachts met verlichting onder de rand geaccentueerd) maar ook een levend podium; in het patroon van de natuursteen strips zijn gazonstrips en waterstrips verweven. Een nieuwe solitaire lindeboom domineert op den duur het plein. Het bestaande standbeeld van de protestantse koning Willem II is pal tegenover de katholieke kerk gezet.

Het podium wordt een strakke, gelamineerde vloer en is geschikt voor een variatie van activiteiten. Voor de vloer is gekozen voor basalt met natuurlijke kleurvariatie. Het natuurstenen plankenpatroon wordt geaccentueerd door lineaire fonteinen en gazonstrips. Grasbanen geven het plein een groene waas, de waterspuiters filteren het geluid van de cityring en maken de Heuvel tot een groene oase. Het water is een auditief filter tussen verkeer en verblijven en houdt de terrassen op zijn plek. Het plein wordt gekenmerkt door een bijzondere bank onder de lindebomen. Een royale houten zitbank (ontworpen door Buro Sant en Co), een urban equivalent van het oorspronkelijke ‘benkske onder de boom’. De stadsbank heeft een robuust en elegante vormgeving van hoogwaardig hout en vormt dé ontmoetingsplek op het plein. In de spuiters is een subtiel lichtorgel geïntegreerd waardoor het plein ’s avonds extra aantrekkelijk is. Daarnaast zijn de waterspuitertjes bijzonder vormgegeven en verwijzen naar de oude lindeboom.

In de media
Landezine.com
Landarchs.com