Dakpark Rotterdam

Een ingenieus bouwwerk dat bij elkaar brengt wat onverenigbaar leek. Het Dakpark in Rotterdam, het grootste dakpark van Europa, bewijst de integrerende kracht van ruimtelijk ontwerp.
Toen in 1998 een deel van een spooremplacement in Rotterdam-West vrijkwam, barstte de strijd om de ruimte direct los. De grondeigenaar, het Havenbedrijf, wilde er winkels en ander vastgoed bouwen. Dat paste in de plannen om de oude havens te herstructureren en bij de stad te betrekken. Bewoners van de naburige woonwijk, het vooroorlogse Bospolder-Tussendijken, zagen hun kans schoon voor een wijkpark – een lang gekoesterde wens in deze stenige omgeving. Zij kregen de deelgemeente Delfshaven aan hun zijde.

Combinatie park en retail
De oplossing is gevonden in de combinatie. In samenspraak met de bewoners, ontwikkelaars en de gemeente ontwikkelde het Buro Sant en Co een concept voor een park op het dak van de winkels. De belangrijkste voorwaarde was dat de resterende rangeersporen ook zouden verdwijnen. Het kostte tijd, maar uiteindelijk lukte dat. In 2014 is het Dakpark opgeleverd. De al aanwezige Schielandse Hoge Zeedijk helpt om het hoogteverschil tussen de woonstraten van Bospolder en de winkeldaken te overbruggen. De ruimte tussen dijk en dak biedt plaats aan een overdekte expeditiestraat en een parkeergarage, en is verder opgevuld met aarde.

Participatie
Bewoners deden gedurende het hele ontwerpproces mee en hebben nu een rol in het beheer. Buurtouders openen het park ’s morgens vroeg en houden overdag toezicht.

Parkopzet
Strakke lijnen structureren de ruimte, in haar door water, verkeer en stedelijke bebouwing bepaalde omgeving. Een lange rij platanen bakent het park aan de zijde van de woonbuurt af. Paden met trappen lopen recht omhoog; diagonale paden bieden een minder steile toegang. Bovenop wacht een panorama over de stad en de haven. Geborgenheid, een wens van veel bewoners, is te vinden in drie thematische tuinen. Andere verbijzonderingen zijn een restaurant in een winterkas en een speelplaats.

De ontwikkeling vroeg veel van alle partijen. In tijd, in geld, in vernuft. Tegen een waterkering aan bouwen is bijvoorbeeld geen alledaagse opgave – zo was heien onmogelijk. En de grondlaag voor het park, een meter dik, vereiste een extra stevige bouwconstructie. Maar intussen ravotten kinderen in de watertrap en stoken Rotterdammers ’s avonds, op hoger gelegen grasvelden, hun barbecue op. Dit hellende wijkpark laat zien hoe een intensief ruimtegebruik samen kan gaan met een doeltreffende vergroening van de stad.

Klimaatadaptatie
Het Dakpark is een goed voorbeeld van ruimtelijke vernieuwing die inspeelt op veranderend klimaat, met effecten als droogte, hittestress, wateroverlast en overstroming. Zo is een stenig gebied omgezet in een groene long, wat verkoelend werkt voor de stad. In het Dakpark is een werkende zeekering geïntegreerd, die een essentiële rol speelt tegen overstroming. In het ontwerp is voorzien in de aanleg van een laag die een waterbufferend vermogen waarborgt van zo´n 100 tot 200 liter per vierkante meter. Dit zorgt ook voor het vertraagd teruggeven van water aan de stad.

Dakpark in de media
Architectenweb.nl
Top010.nl
Dakpark Rotterdam.nl
Nederlandwordtanders.nl
Rotterdamarchitectuurprijs.nl
Stadhavensrotterdam.nl
degroenestad.nl
Recensie van Tim Peeters Archined 18 mei 2015
Landezine
Landarchs.com